Witamy na stronie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Witolda Gombrowicza w Kielcach.

Bimbołki - kluski ziemniaczane nadziewane farszem. „Bimbołki to takie długie i łokrągłe kluski zaklejane z mięskiem, cebulkom w środku”.

Boszczówka - łyżka drewniana, która służyła do robienia zakwasu na barszcz. „Boszczówka to tako łyżka drewniano, co się boszcz nią mieszało”

Bydlaki - ziemniaki gorszego gatunku przeznaczone do wypasu bydła.. „idz no sypnij trochę tych bydlaków krowom”.

Centryfuga (suchotnica) - wirówka do oddzielania śmietany od mleka, inaczej suchotnica. „ Jak nie było gdzie centryfugi, to łyzkom zbierały kobiety śmietane”.

Kłoda - beczka na kapustę.

Kojboły - kluski z tartych ziemniaków nadziewane farszem. „kojboły to były te kluski takie źmiocane.

Kwasek - kompot ze świeżych lub suszonych owoców. „Nieroz to się tych jabłek nazbierało i taki kwosek się zrobiło i jadło się go ze źmiokami. To te jabka cy gruski się pognietło i doloło mleka, mąką podprawiło, żeby było gęści i taki kwosek robieli”.

Kuflik - garnuszek. „Nie beło wogi, to się mierzeło kuflikami takimi, bo tero to sie mówi garnuszek, a downi kuflik”.

Miśnik - drewniany sprzęt służący do mycia brudnych naczyń. „Każdo gospodyni miała takie: nazywoł sie miśnik, taki do mycia naczyń i to było takie: trzy nogi i takie jakby miednica. Miśnik to był drewniany, łobrączki miał dwie z blachy, taki szerokość”.

Okrąglak - groch okrągły. „Na Wigilie to się sykowało kapuste z okrąglokiem, jagły ze śliwkami, pirogi z kapustom i grzybami, krupy z polewkom grzybowom i jesce wiecy tych potrow”.

Otopa - smalec, tłuszcz ze słoniny. „Wysmażyło się słonine, to została tako łotopa, jak to downi godali”.

Parniki - kluski na parze. „Tak to te kluski na parze to się nazywało parniki, bo to na parze się parowało, ale tero ni mo kto robić”.

Perkać - gotować, warzyć.

Truchta - warzywa. „Wesła i zabrała z tego łogródka te truchta na rosół, a sama nie umie wsioć. Truchta abo warzywa godali na to do rosołu”.

Zajęcza kapusta - szczaw (Rumex acetosa) „Ta zajęco kapusto tako, tak wysoko rośnie, duzo tako”.

Zarzucka - zupa z gotowanych katrofli z dodatkiem kiszonej kapusty. „Zarzucka to źmioki z kapustom: to źmioki się gotuwało i zarzucało się kapustom kiszonom. No to mówilizatrzepajka i zarzucka, rzodkie źmioki z kapustom”.

Zogwa - o kwaśnym barszczu. „Ło jaki kwaśny ten boszcz, ze jo bym go w ogóle nie jadła. Tako zogwa, taki kwasieluch”.

Zimiocorz - pasztet z ziemniaków. Gościł na wigilijnym stole w gminie Bodzentyn.

Żeleźniaczek - garnek żeliwny mniejszy niż żeleźniak. „W żeleźniocku się downi gotowało te prazoki. Żeleźniocek to był taki gorcosek lony, to się sypało te mąke na gotująco wode i prazoki się robiło”.