Witamy na stronie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Witolda Gombrowicza w Kielcach.

Baśka - szyszka. „Te, co z drzewa leco, to się nazywajo baśki i już”.

Ceta - tęcza na niebie

Chlać/ochlać się - inaczej o zwierzętach: jeść. „Idź tam dej kóniowi chlać, bo głodny”. „Świnie tak chlajo to zarcie”.

Chochołek - niewyrośnięta główka kapusty. „ Na te małe główki kapusty te takie dlo krów, co były, to się jak nie urodziła, to godali chochołki”.

Ciarapata - (przezwisko pogardliwe) o człowieku udającym, przedstawiającym się za szlachcica, a nie mającego klejnotu szlacheckiego.

Cybuch - papieros. „tak weźmie i stoi i poli tego cybucha”.

Dociukać - domagać się zapłaty. „ Dociukał, aby mu zapłacić za robotę.

Dupel - dziupla. „Dziadek taki pamięci ni mioł, wsadził papiery w dupel i był problem.

Duskus - rzeczywiście, w samej rzeczy. „a duskus widziałam go wcora uchlanego w kàrcmie”.

Dzbiąkać - dzwonić

Forsa - przykład, wzór (iść w czyjeś ślady). „Dziecko ma do złego forsę od ojca.

Hejtki - bajki, plotki. „ Ale wzion sobie takom, co lubiła na hejtki lotać, to zamiast im się polepszyć, to im się pogorsyło”.

Kobelona - przezwisko dziewczyny leniwej, pasożyta, dbającej o swoje wygody. „Dzi jo jakto to kobelona się znalazła, nic nie robi, ino w tym dómu siedzi.

Kobyła - gatunek śliwek. „Kobeły to takie jak węgierki, ale miały gorzko skórke, to ło co ich beło za ulico”.

Kramarzyć się - targować się.

Krzyca - człowiek złośnik, niezadowolony, ciągle podnoszący głos. „Uspokój się ty krzyco jedna.

 Łabcyć się, łapcyć - łakomić się. „Choć bogaty, a łapcył się się na skóre zdechłego bydlęcia”.

Maczuga - w przenośni niezdarny mężczyzna. „To chłop taki niezdarny, pomału robi, wolnizna tako to macuga”.

Nocnik - nocleg. „Takie łobce pany przyjechały i poprosiły o nocnik, bo noc sła”.

Obewrot - zajęcie. „Sołtys ma dużo obewrotów z ludżmi.

Okes - nieomal, o mało co. „Okes nie dosło do wypadku, tak pruły tym samochodem”.

Opertolić się - niezbyt korzystnie się ożenić lub wyjść za mąż. „Tako bieda tam az piscy, tak się marnie łopertolił.

Osóbka - gipsowa lub porcelanowa figurka wyobrażająca najczęściej świętego.

Owały - zaspy śnieżne

Oziorać - rzucić urok. „Była tu tako jedna, to jak co ji się podobało, to zaro łoziorała łocami i wszystko się psuło”.

Pasowny - o kawie: odpowiednia, smaczna. „Ta kawa jest taka mocna, rozpuści się, nadaje się, taka dobra, to pasowna kawa”.

Psuć się - wymiotować.” Tagem się upił, zem się psuł”.

Rozsuć - rodzić dziecko. „Kobiéta wcora się rozsuła”.

Szczyk, scyk - pierwsza trawka pokazująca się na wiosnę

Tłuc się - nieprzyzwoicie się prowadzić.

 Udawać się - podobać się. „Zeniłbym się z tobom, bo mi się udajes”.

Wskrzesić się - posilić się w celu odzyskania sił. „Jak sie narobiła, to z pola nie mogła przyjść, bo ni miała sie czym wskrzesić, to nie miała co zjeś ani napić się. To znaczy, że głodno tako beła, to ni miała sie czym wskrzesić”.

Wyciuki - wymówki. „Wyciuki robieł sąsiadowi”

Wydróżyć w eder - o krowie: uciec daleko z pastwiska lub w czasie pędzenia. „Wydróżyć w eder to jak krowa wyjdzie gdzie na dłuższom mete, zagzi się i pójdzie hen, hen ze dwa kilometry”.

Zagadzić (się) - wściec się. „Zagadzony pies”-inaczej wściekły pies.

Zelga - czas nagłego ocieplenia zimą. „Jak ta zelga nastała, to momy lepi, bo ciepli jes”.