W dniu 21 października 2019 r. odbyło się spotkanie DKK. W spotkaniu udział wzięło 14 osób, a rozmawialiśmy o książce Małgorzaty Tusk „Między nami”.
Książka wydana przez wydawnictwo Znak w 2013 roku. Autorka to postać znana, żona byłego premiera polskiego rządu Donalda Tuska, który od lat 80-tych jest obecny na polskiej i europejskiej scenie politycznej. Książka Małgorzaty Tusk jest formą pamiętnika, w którym autorka zawarła zapis części swojego życia - od wczesnej młodości, a nawet wspomnień z dzieciństwa - po okres pewnie najważniejszy w życiu, czyli lata, kiedy jako żona premiera weszła w wielki świat. Z lektury tych wspomnień wyłania się sympatyczna, ciepła postać autorki, nie pozbawiona jednak cech niezależności i stanowczości. Tak jak sugeruje motto na tytułowej stronie książki - i sam tytuł „Między nami” – jest to opowieść o latach wspólnego życia Małgorzaty i Donalda, o miłości dwojga młodych studentów, którzy wchodząc w dorosłe życie borykają się z problemami materialnymi, bytowymi. Jest tam sporo fantazji lat młodzieńczych, przeplatanych trudnymi momentami wynikającymi z różnicy charakterów. Są wspomnienia autorki z dzieciństwa np. wakacje spędzane u dziadków ze strony mamy w Kołomani w Świętokrzyskim, są wspomnienia z lat młodzieńczych – szkoła, studia. Ciekawa jest pierwsza połowa książki, która zawiera sporo informacji z przełomu lat 1970-80, kiedy w Gdańsku organizowała się opozycja antykomunistyczna. Autorka przywołuje wspomnienia z lat opozycyjnej działalności młodego Donalda Tuska i grona jego przyjaciół. Druga część książki opisuje lata dojrzałego życia autorki u boku znanego polityka, premiera polskiego rządu. Książka jest starannie wydana, zawiera mnóstwo fotografii, które same w sobie w chronologicznym ujęciu stanowią historię, nie tylko rodzinną, osobistą, ale historię ciekawego okresu począwszy od lat 70-tych ubiegłego wieku, do czasów nam współczesnych. Czytanie wspomnień Małgorzaty Tusk jest o tyle przyjemne, że każdy czytelnik znajdzie tam coś dla siebie – młody dowie się czegoś z historii tych burzliwych lat 1970-80, a starszy przypomni sobie tamte czasy i z nostalgią wspomni to, co może sam przeżywał.
Małgorzata Śmigielska
Kolejną omawianą przez nas książką na spotkaniu była powieść Nafisy Haji „Napisane na moim czole”.
Bohaterka książki Saida Kader, urodziła się i wychowała w rodzinie o korzeniach hindusko- pakistańskich. Mieszka w USA. Rodzina stosuje zwyczaje, zakazy i nakazy zgodnie z muzułmańską tradycją i obowiązującymi w niej zwyczajami. Głównie matka jest osobą podtrzymującą tradycje w rodzinie i stara się wychowywać córki: Aminę i Saidrę w tej tradycji i wpoić im obowiązujące w niej zasady. Amina podporządkowuje się woli matki, Saidra natomiast, buntuje się przeciwko tradycyjnemu porządkowi i zwyczajom. Po pierwsze, celem jej życia nie jest szybkie wyjście za mąż, lecz zdobycie wykształcenia. Studiuje więc historię i zostaje dziennikarką. Ale to marzenie realizuje po wielu wydarzeniach, które wpłynęły na życiową drogę. A zaczęło się wszystko podczas jej wizyty w Pakistanie, u rodziny jej matki. Jest nastolatką i dopiero teraz poznaje tajemnice rodzinne, o których wiedziała dotychczas niewiele. Matka nie wtajemniczyła jej w sprawy rodzinne dotyczące ojca, Saidra, była również za młoda by zapoznawać ją ze sprawami dotyczącymi opuszczenia rodziny i w ogóle moralności. Ponadto stanowiły one w jej rodzinie swoiste tabu. Więc chociaż skrywane, to Saida poznaje w końcu tajemnice rodziny ojca. Jako, że dziadek był bliskim współpracownikiem Ghandiego, dziewczyna postanawia kontynuować jego dzieło i angażuje się w walkę z niesprawiedliwością i barbarzyństwem na świecie. Po studiach zostaje dziennikarką, pisze reportaże z różnych części świata gdzie trwają walki o wolność.
Życie osobiste bohaterki przedstawione jest bardzo oszczędnie, dochodzą do nas jakieś mało ważne sygnały. Dopiero śmierć matki powoduje powrót do rodziny. Unikanie przedstawienia wcześniejszych losów, było dla mnie niezbyt zrozumiałe, brakowało mi ciągłości... No, ale jak się okazało był to ze strony autorki mistrzowski zabieg. Po to, aby na koniec wyjawić czytelnikom największą tajemnicę dotyczącą małej dziewczynki (czyżby siostrzenicy)???
Książka „Napisane na moim czole” jest nieco trudna w odbiorze, ze względu na mnogość występujących w niej osób i powiązań rodzinnych. Ale można ja ogarnąć i skupić się na osobach najważniejszych. U mnie największą sympatię wzbudziła osoba Naniny Dużej, ileż w niej mądrości życiowej!
Książkę polecam do przeczytania, chociażby po to, by lepiej zrozumieć świat islamski. Polecam również dlatego, że autorka próbuje przedstawić tragedię z 11 września 2001 roku z nieco innej strony. Ale czy z jej oceną zdarzeń zgadzamy się, to już inna sprawa.
Maria Jarońska